Mogiła konfederatów barskich w Rogach
Zainteresowani działaniami konfederatów barskich na Podkarpaciu, często natrafiają na informacje o stoczonych przez nich walkach z rosyjskimi wojskami carycy Katarzyny II. Brak natomiast choćby przekazu o poległych w nich konfederatach, o miejscach ich pochówku. Rzadkim przypadkiem są Rogi, wieś w gminie Miejsce Piastowe w powiecie krośnieńskim, której główna zabudowa leży nieco na uboczu drogi krajowej nr 9, na wschód od niej.
W literaturze przedmiotu znajdziemy wzmiankę o stoczonej tu 6 kwietnia 1769 r. bitwie konfederatów pod wodzą Kazimierza Pułaskiego z Rosjanami, pod komendą ks. Szachowskiego. Niewiele wiemy o jej przebiegu, wiadomo jednak, że walki toczyły się na rozległym terenie: od Iwonicza po Miejsce Piastowe. W tradycji i pamięci Rogowian zachował się przekaz o miejscu, gdzie pochowano poległych konfederatów barskich.
Z drogi wiodącej z Rogów do Iwonicza, do mogiły konfederatów kieruje nas drogowskaz przy drewnianym zabytkowym kościele. Na niewielkim wzniesieniu, na północny wschód od wsi, stoi w otoczeniu drzew słupowa kapliczka z ukrzyżowanym Chrystusem w przeszklonej metalowej szafce. Nie wiemy ilu ich poległo, ale ważne jest to, że o nich pamiętamy. Staraniem Stowarzyszenia Miłośników Wsi Rogi, miejsce to wyróżnione jest wspomnianymi właśnie drogowskazami, tabliczką informacyjną. Teren jest uporządkowany i zadbany.
Jak tu dotrzeć?
Dotarcie do mogiły nie sprawia trudności. Z głównej drogi (nr 9) relacji Miejsce Piastowe - Barwinek, skręcamy na wschód do centrum Rogów. Jest to droga wiodąca z Rogów do Iwonicza – wsi. Docierając do wspomnianego, a widocznego z daleka drewnianego kościoła, zobaczymy pierwszy drogowskaz, kierujący nas na północny wschód wzdłuż potoku Lubatówka. Po ok. 600 metrów drugi, który kieruje nas na wschód drogą szutrową, a następnie polną wprost do mogiły (250 m), znajdującej się po lewej stronie. Zresztą na najnowszych mapach z tego regionu wydawnictwa Compass, mogiła jest zaznaczona.
Niejasny przekaz mówi o drugiej mogile przy starej szkole w Rogach. Tu miano pochować rannych konfederatów, a dobitych przez Moskali bagnetami. Dzisiaj miejsce to jest trudne do zlokalizowania, niemniej warto zachować je w pamięci.
opracowanie i fot: Dariusz Zając
Bibliografia:
Barbara Uliasz, Cmentarze, kwatery i mogiły wojenne na Podkarpaciu, Tom I, Rzeszów 2006.
Iwonicz Zdrój. Monografia, Wyd. II nakładem Przedsiębiorstwa Państwowego „Uzdrowisko Iwonicz” w Iwoniczu Zdroju i Tow. Przyjaciół Iwonicza. Przypis 52 na s. 71.
Janusz Michalak, Miejsce Piastowe, w gminie i okolicy (nie tylko przewodnik), Wyd. Roksana, Krosno 1997
Ostatnia aktualizacja:
25-11-2015 23:14:06